Zoekdieren

Honden zijn meer mobiel dan mensen, hierdoor kunnen ze ook ingezet worden op moeilijkere terreinen. Hun uitmuntende reukvermogen  zorgt ervoor dat ze veel beter kunnen ruiken dan mensen en zo dingen opsporen, ook dingen die niet altijd zichtbaar zijn. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat zoekhonden in wel 90% van de gevallen beter presteren dan andere zoekmethoden. De honden kunnen getraind worden op meerdere geuren, dit tot wel 20 verschillende geuren.

Het trainen van zoekhonden vergt veel tijd en expertise. Daarnaast zijn er ook verschillende materialen nodig, zoals zoekmateriaal, harnassen en riemen, die geld kosten. Verder moeten de honden worden verzorgd, eten krijgen en de nodige veterinaire zorg. Er zijn ook directe kosten verbonden met het inzetten van de dieren, zoals transportkosten en de logistieke verwerking van de verzamelde data en de acties moeten goed gecoördineerd worden.

Zoekhonden kunnen zeer divers ingezet worden. Ze kunnen getraind worden om zowel planten of diersoorten op te sporen, zowel op de grond als in bomen, onder de grond of zelfs op het water.

Ze kunnen zowel levende als dode individuen vinden, maar ook zoeken naar mest, urine, haar, speeksel, vervelde huid, enzovoort. Bovendien kunnen ze ook zoeken naar nestplaatsen, haarballen, larven of eieren.

Zoekhonden kunnen ingezet worden voor verschillende doeleinden. Ze kunnen helpen met het vinden van zeldzame en met uitsterven bedreigde soorten, zo kan van deze dieren een inventaris opgemaakt worden en kunnen verschillende soorten gemonitord worden. Er kan ook gezocht worden naar specifieke individuen en kunnen ook uitwerpselen linken aan een individu. Zoekhonden kunnen ook ingezet worden om invasieve soorten in kaart brengen.

Daarnaast kunnen detectiehonden geuren detecteren die verband houden met ziekte in levende dieren of in kadavers, maar ook in bomen.  Ze kunnen deuren gelinkt aan verontreinigingen (o.a. olie, gas,…) detecteren, ook in het water. Het lokaliseren van individuen bij natuurrampen (na overstroming, brand,...) of het opsporen van illegale activiteiten zoals smokkel en stroperij. De honden zijn ook een middel tot sensibilisatie en educatie

Hoewel er al enkele vrijwilligers bezig zijn met het inzetten van ecologische zoekhonden, is er nog geen uitgebreid netwerk ontwikkeld. Veel organisaties zijn zich niet bewust van het potentieel van zoekhonden, waardoor ze nog niet veel gebruikt worden, in tegenstelling tot in het buitenland waar ze regelmatig met succes worden ingezet.